Proszeni o wskazanie najpiękniejszego zakątka po polskiej stronie Tatr z pewnością większość z nas wskaże Dolinę Kościeliską. To także ona powinna znaleźć się na mapie atrakcji turystycznych, które warte są naszej uwagi w czasie wypadu do Zakopanego. Dlaczego?
Co warto wiedzieć o Dolinie Kościelskiej?
Jako cel turystycznych podbojów Dolina Kościeliska istnieje już przeszło 200 lat. Za każdym razem cieszy i fascynuje przybywających tu turystów. Jest to typ doliny walnej. Znajduje się ona między szczytami Błyszcz i Ciemniak. Jej długość wynosi 8 km, zaś szerokość to 27 km. Jest ona drugą największą doliną Tatr ? wyprzedza ją tylko Dolina Chochołowska. Jej najwyższym szczytem jest Błyszcz wznoszący się na wysokości 2159 m n.p.m.. Jak podają niektóre źródła początkowo stanowiła ona ważne centrum przemysłu hutniczego. To tutaj znajdowały się rudy miedzi, srebra i żelaza. To także one przyciągnęły tu pierwszych mieszkańców. Według starej legendy Dolina Kościeliska zawdzięcza swoją nazwę postawionemu na jej obszarze kościółku. Inne źródła tłumaczą powstanie nazwy faktem, że to właśnie w tym miejscu doszło do zwycięskiego starcia z Tatarami. Nazwa miała upamiętniać to zwycięstwo.
Co ją wyróżnia na tle innych Dolin?
Przede wszystkim ukształtowanie, na które składają się:
- w górnej części: doliny polodowcowe utworzone w skałach metamorficznych: Pyszniańska, Tomanowa, Smreczyńska; kotły polodowcowe wcinające się w zbocza szczytów; powstały w zagłębieniu moren bagnisty Smerczyński Staw;
- dolny i środkowy fragment to głównie skały osadowe o zróżnicowanej odporności z charakterystycznymi zwężeniami czyli tzw. bramami (Brama Niżna, Brama Kantaka, Brama Józefa I Kraszewskiego, Brama Raptawicka) i rozszerzeniami w formie polan (Wyżnia Kira Miętusia, Cudakowa Polana, Stare Kościelisko, Pisana Polana);
- charakterystyczne formy skalne (Zbójnicki Stół, Zbójnickie Okna czy Zbójnickie Turnie).
Dolina Kościeliska przyciąga też turystów sporą ilością osobliwości będących wytworem Matki Natury. Do najciekawszych z nich należą:
- Wąwóz Kraków i jaskinia Smocza Jama – wąwóz to nic innego jak skalny o kamienistym dnie jar o długości ok. 3 km. Uznawany jest za najpiękniejszy tego typu obszar na terenie polskiej części Tatr Zachodnich. Ciekawostkę stanowią znajdujące się na jego ścianach w niektórych miejscach rysunki. To pamiątki po poszukiwaczach skarbów. W jego dolnej części znajduje się niewielka jaskinia o długości 37 m udostępniona dla zwiedzających. Jej wnętrze jest kręte, a dla wygody turystów wzdłuż ściany znajduje się długi łańcuch ułatwiający poruszanie. Panuje tam istna ciemność, więc dobrze mieć ze sobą źródło światła.
- Skała Pisana bardzo stroma, a wręcz niemal całkiem płaska – wapienna skała, na której znajdują się pamiątkowe wpisy turystów;
- – Brama Ignacego Kraszewskiego – półkilometrowy wąwóz upstrzony w jasnych wapieniach porośnięty lasem świerkowym;
- – Źródło Lodowe, zaliczane w grono najpiękniejszych wywierzysk tatrzańskich;
- – Jaskinia Mroźna – nazwa opisuje jej charakter, gdyż wewnątrz panuje dość niska temperatura. Długość jaskini to 560 m. Jako jedyna posiada zamontowane oświetlenie elektryczne. Zwiedzanie jej odbywa się wyłącznie w towarzystwie przewodnika. Wstęp jest płatny i wynosi 3 zł – bilet normalny i 2,5 zł – bilet ulgowy.
Warto przy tym nadmienić, że Dolina Kościeliska stanowiła też natchnienie dla wielu wybitnych pisarzy jak chociażby Adama Asnyka czy Stefana Żeromskiego.
Gdzie przenocować w górach?
Aby móc przekonać się na własne oczy o pięknie Doliny Kościeliskiej, warto zatrzymać się tu na dłużej. Miejsc noclegowych nie brakuje.
Możemy na przykład wybrać sobie tanie kwatery w Zakopanym i poszukać sobie wygodnego pokoju. Możemy też zatrzymać się w znajdującym się w górnej części Doliny schronisku z 1949 roku. Jest to schronisko o nazwie Ornak gotowe zapewnić tanie noclegi nawet osiemdziesięciu osobom.